8.4:Σχέδιο του μηχανικού Νίκου Νικολάου, Νικολάου, Ν., (1964),Σκαπανείς της ιστοριογραφίας και προβλήματα της ιστορίας των Σερρών, Θεσ/νίκη.

Η οχύρωση της πόλης των Σερρών πιθανότατα άρχισε την παλιοχριστιανική εποχή. Τα τείχη της πόλης κατεδαφίστηκαν και επισκευάστηκαν πολλές φορές. Το κάστρο των Σερρών τη βυζαντινή εποχή, είχε τρία αλλεπάλληλα τείχη, το εξωτερικό γύρω από το Βαρόσι, το δεύτερο τείχος στο Λόφο του Μηχανικού και το τρίτο με τους πέντε πύργους στην κορυφή της Ακρόπολης.
Το βυζαντινό τείχος (σημερινή Οδός Αντιστάσεως) ήταν θεμελιωμένο σε μπηγμένους στο έδαφος πασσάλους. Μια από τις πύλες του, που βρισκόταν κοντά στο σημερινό Προδρομούδι, λεγόταν «βασιλική» γιατί από εκεί ανέβαινε η βασιλική οικογένεια στην Ακρόπολη.
Η εκκλησία του Αγ. Αθανασίου (κοντά στο 1ο γυμνάσιο) ονομαζόταν στα τούρκικα «Ζιντζιρλί-κλισέ», δηλαδή "εκκλησία των αλυσίδων" γιατί η πύλη του Φόρου που ήταν εκεί έκλεινε το βράδυ με αλυσίδες. Μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα οι Σερραίοι αποκαλούνταν Καστρινοί. Οι Φράγκοι αποκαλούσαν «Καστέλι» το φρούριο και οι Τούρκοι «Μπας Κουλέ» (κεφαλόπυργο), από όπου προήλθε και η σημερινή ονομασία «Κουλάς».