Τοπική Ιστορία των Σερρών

Συνθήκη: Επίσημη συμφωνία μεταξύ κρατών που αφορά σημαντικά διμερή ή διεθνή ζητήματα. Μεραρχία: Στρατιωτική μονάδα του στρατού ξηράς, που διαθέτει μονάδες διάφορων όπλων και σωμάτων και διοικείται συνήθως από υποστράτηγο. Δεμίρ Ισσάρ: το Σιδηρόκαστρο. Στενά της Κρέσνας: Στενό πέρασμα που το διαρρέει ο Στρυμόνας στη Νότια Βουλγαρία.

Με την κήρυξη του Α' Βαλκανικού πολέμου (Ελλάδα, Σερβία και Βουλγαρία εναντίον Τουρκίας) ο οθωμανικός στρατός μετακινήθηκε στα Γιαννιτσά. Ο βουλγαρικός στρατός που γεωγραφικά βρισκόταν πιο κοντά στην περιοχή των Σερρών, εισέβαλε ανενόχλητος στον κάμπο των Σερρών. Κατέλαβε χωρίς καμία αντίσταση το Σιδηρόκαστρο, τις Σέρρες και άλλες πόλεις, φτάνοντας μέχρι την Καβάλα. Οι Έλληνες κάτοικοι χαιρέτισαν με ενθουσιασμό την αποχώρηση των Τούρκων, ενώ λίγες μέρες αργότερα εγκαταστάθηκε στην πόλη των Σερρών και ένα σύνταγμα ελληνικού ιππικού. Η κατάρρευση τον τουρκικού μετώπου σε όλο το βαλκανικό χώρο δημιούργησε ευφορία στους βαλκανικούς λαούς, αλλά ταυτόχρονα και ανασφάλεια, αφού η Βουλγαρία ήθελε όσο το δυνατόν περισσότερα εδάφη για τον εαυτό της. Γι' αυτό, το χρονικό διάστημα που ακολούθησε σημειώθηκαν αρκετά επεισόδια ανάμεσα στους Βούλγαρους και τους Έλληνες. Τέτοια επεισόδια συνέβησαν και στην περιοχή των Σερρών (Παγγαίο, Νιγρίτα) με αποτέλεσμα να αποχωρήσει το ελληνικό σύνταγμα από την πόλη, για να αποφύγει την αιχμαλωσία.
Αυτή η κατάσταση είχε σαν αποτέλεσμα να ξεσπάσει ο Β' Βαλκανικός πόλεμος με αντιπάλους πρώην συμμάχους (Ελλάδα και Σερβία εναντίον Βουλγαρίας). Μεραρχίες του ελληνικού στρατού με επικεφαλής τον Βασιλιά Κωνσταντίνο προωθήθηκαν ανατολικά, προς τις Σέρρες. Στα βόρεια του νομού ο ελληνικός στρατός μετά την περίφημη μάχη του Δεμίρ Ισσάρ απελευθέρωσε στις 27 Ιουνίου του 1913 το Σιδηρόκαστρο και στη συνέχεια κατεδίωξε τον στρατό των Βουλγάρων μέχρι τα στενά της Κρέσνας.