Τοπική Ιστορία των Σερρών

Ο μαρμάρινος λέων, που στήθηκε στη δεξιά όχθη του Στρυμόνα απέναντι από την Αμφίπολη, αποδεικνύει το μεγαλείο αυτής της πόλης. Ο λέων αυτός αναστηλώθηκε αλλά δεν γνωρίζουμε ακριβώς προς ανάμνηση τίνος γεγονότος εστήθη.Ο καθηγητής Αρβανιτόπουλος υποστηρίζει ότι ο λέοντας στήθηκε από τον στρατηγό του Περικλή Άγνωνα (437-436 π.Χ.) για να θυμίζει τη θυσία των 10.000 Αθηναίων στρατιωτών στη μάχη του Δραβίσκου. Υπέρ αυτής της εκδοχής συντελούν τα «Αγνώνια οικοδομήματα» τα οποία φαίνεται να είναι της ίδιας εποχής με τον λέοντα της Αμφίπολης.Κατά μια άλλην άποψη είναι πιθανόν το μνημείο να στήθηκε προς τιμήν του Σπαρτιάτη στρατηγού Βρασίδα, που σκοτώθηκε στη μάχη της Αμφίπολης το 422. π. Χ. Όμως σύμφωνα με τον Θουκυδίδη το μνημείο ευρίσκετο στην αγορά της πόλης και αργότερα καταστράφηκε από επιδρομές βαρβαρικών λαών.Ο αρχαιολόγος Δ. Λαζαρίδης υποθέτει ότι είναι ταφικό έργο του τέλους του 4ου αιώνα π.Χ. και κατασκευάστηκε προς τιμήν του ναυάρχου του Μ. Αλεξάνδρου Λεωσθένη από τη Μυτιλήνη.Ο Γ. Καφταντζής διατύπωσε την άποψη ότι συνδέεται με κάποια μάχη πολύνεκρη (ή το θάνατοκάποιου σημαντικού προσώπου) πιθανόν ανάμεσα στους Αμφιπολίτες και στον Φίλιππο Β', όταν αυτός πολιορκούσε την Αμφίπολη (356 π.Χ.).Ο καθηγητής Oscar Bronner μετά τις ανασκαφές του 1937 καταλήγει στα δικά του συμπεράσματα. Είναι της άποψης πως ο λέων δεν στήθηκε ούτε στη μάχη του Δραβίσκου αλλά ούτε προς τιμήν του Λακεδαίμονα Βρασίδα. Υποστηρίζει πως το μνημείο στήθηκε πολύ αργότερα, μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, προς τιμήν του Λαομέδοντος, υιού του Λαρίχου και φίλου του μεγάλου στρατηλάτη. Η άποψη αυτή συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να είναι σωστή και αληθής. Ίσως την απάντηση να τη δώσουν στο μέλλον οι ανασκαφές και η έρευνα στα μεγαλειώδη ερείπια της Αμφίπολης.Πότε καταστράφηκε το μνημείο και από ποιους δεν είναι επίσης γνωστό. Ίσως οι Ρωμαίοι, στην προσπάθειά τους να μεταφέρουν στην πατρίδα τους τον λέοντα, να τον κατέστρεψαν εξαιτίας του μεγέθους του και του βάρους του.Είναι πολύ πιθανόν την καταστροφή να τη συνέχισαν οι βάρβαροι Ερούλοι σε κάποια από τις επιδρομές τους το 277 μ.Χ.Οι εργασίες για την αναστήλωσή του άρχισαν το 1936 και η τοποθέτησή του πάνω στο σημερινό βάθρο έγινε το Νοέμβριο του 1937 από τον Γάλλο αρχαιολόγο Ζακ Ροζέ και τον Αμερικάνο καθηγητή Oscar Broneer.

Παπαθανασίου, Ε., (1970), Ιστορία της Νιγρίτης και της επαρχίας Βισαλτίας, Νιγρίτα

Ο Λέων έχει συνολικό ύψος 10,5 μ. και εικονίζεται να κάθεται περήφανα στα πίσω πόδια. Πρώτη φορά έγινε γνωστή η ύπαρξη του ευρήματος στην Αθήνα από μια αναφορά της 7ης μεραρχίας του ελληνικού στρατού το 1912. Κατά το μήνα Αύγουστο του 1916, Άγγλοι στρατιώτες της 8ης ταξιαρχίας της 27ης μεραρχίας του 16ου αγγλικού σώματος στρατού, που κατασκεύαζαν οχυρωματικά έργα στη γέφυρα της Αμφίπολης, βρήκαν τα μαρμάρινα κομμάτια του λιονταριού και προσπάθησαν να τα μεταφέρουν ως τη θάλασσα για να τα φυγαδεύσουν στην Αγγλία. Η απόπειρά τους ματαιώθηκε από τους Βουλγάρους.

Εικόνες της Προβολής

6.4 Το λιοντάρι της Αμφίπολης. Ανακτήθηκε από el.wikimedia.org στις 30/6/2012

6.5 Λέοντες της Δήλου. Ανακτήθηκε από http://www.archaiologia.gr στις 26/7/2015

6.6 Ο Λέων της Χαιρώνειας. Ανακτήθηκε από http://www.vagonetto.gr  στις 26/7/2015

6.7 Το αυθεντικό λιοντάρι του Πειραιά. Ανακτήθηκε από https://en.wikipedia.org στις 26/7/2015

 Ερώτηση

1. Το κείμενο  για το λιοντάρι της Αμφίπολης περιγράφει πώς ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή η μεταφορά του στην Αγγλία. Γνωρίζετε άλλες περιπτώσεις γνωστών κλασικών αρχαιοτήτων που βρίσκονται σε μουσεία του εξωτερικού; Ποια είναι η γνώμη σας για αυτούς τους ιστορικούς θησαυρούς; Βρείτε πληροφορίες για τα Ελγίνεια μάρμαρα του Παρθενώνα.
2. Γιατί υπάρχουν κατά τη γνώμη σου τόσες πολλές εκδοχές για το λιοντάρι της Αμφίπολης;

3. - Γνωρίζετε αν υπάρχουν άλλα μνημεία λεόντων στην Ελλάδα;
- Έχετε ακούσει για το λιοντάρι της Χαιρώνειας και τα λιοντάρια της Δήλου;
- Πώς συνδέεται το πρώτο (της Χαιρώνειας) με την ιστορία της Μακεδονίας;
- Βρείτε πληροφορίες γι' αυτά τα μνημεία.
- Βρείτε επίσης πληροφορίες για το λιοντάρι του Πειραιά.
- Τι συμβόλιζε ο λέων στην αρχαία Ελλάδα;