Τοπική Ιστορία των Σερρών

Η Αθηναϊκή αποικία της Αμφίπολης ιδρύθηκε σε μια εποχή που η Σίρις είχε επισκιάσει σχεδόν όλες τις άλλες πόλεις της κοιλάδας του Στρυμόνα και κατείχε μια ηγεμονική θέση στην περιοχή.
Στην εποχή των Μακεδόνων η Αμφίπολη αναδείχτηκε σε ισχυρή πόλη του Μακεδονικού βασιλείου με εσωτερική αυτονομία και με σημαντική οικονομική και πολιτιστική άνθιση. Χάρη στο λιμάνι που διέθετε, αναδείχτηκε στην σπουδαιότερη πόλη της ευρύτερης περιοχής. Γνώρισε συνεχή ακμή σε όλη την αρχαιότητα χάρη στην οικονομική εκμετάλλευση της ενδοχώρας, δηλαδή της πλούσιας κοιλάδας του Στρυμόνα. Βρισκόταν στο σταυροδρόμι οδικών αρτηριών, που ένωναν τη Μακεδονία με τη Θράκη, τη θάλασσα με τις εύφορες πεδιάδες της ενδοχώρας και κυρίως με τα δάση και τα μεταλλεία χρυσού και αργύρου του Παγγαίου.

(Λαζαρίδης, Κ., (1993), Η Αρχαία Αμφίπολις, Διεθνές συνέδριο «Οι Σέρρες και η περιοχή τους», Σέρρες)

Αντίθετα η σημασία της Σίρρας μειώθηκε βαθμιαία. Η πόλη ήταν αρκετά απομονωμένη γεωγραφικά από την υπόλοιπη Μακεδονία και προπάντων από την αρχαία μακεδονική πρωτεύουσα Πέλλα. Απείχε αρκετά από τον παραθαλάσσιο δρόμο που συνέδεε την ανατολή με τη δύση. Επίσης δεν υπήρχε κανένας οριζόντιος άξονας που να περνούσε τον Στρυμόνα και το βουνό Βερτίσκο ώστε να εξασφαλίζει την απευθείας σύνδεση με τη Θέρμη και τη Θεσσαλονίκη μεταγενέστερα.

(Σαμσάρης, Δ., (1999), Η ιστορία των Σερρών κατά την αρχαία και ρωμαϊκή εποχή, Θεσσαλονίκη)

ι